'EDC'
Voor we over EDC-zakmessen kunnen praten is enige toelichting aan de orde. ‘EDC’ staat voor ‘Every Day Carry’. Zakmessen voor alledaags gebruik, of liever gezegd die je alle dagen meeneemt in je broekzak.
De kous zou daarmee af zijn (en is het wat mij betreft ook), ware het niet dat EDC een soort stijl of design-kenmerk geworden is. Een speciale pen, telefoonhoesje, zippo en zakmes die op elkaar afgestemd zijn als het ware en waarmee je als man een soort fashion statement kan maken en maken allen deel uit van je totale EDC. Instagram staat er vol mee. Typ maar een #edc in en je ziet meteen wat ik bedoel.
Nu is een zeker voorliefde voor het uiterlijk van een mes me niet vreemd, maar een stijl-element in een totaal EDC pakket is het wat mij persoonlijk betreft niet. Een EDC mes is voor mij een mes in de letterlijke betekenis van het woord: een mes dat je alle dagen bij je zou willen dragen en kan gebruiken voor alledaagse ’taken’ waarvoor je een zakmes kan gebruiken.
Een aantal elementen die bij de aankoop van een degelijk zakmes te overwegen zijn -en de prijs bepalen- zijn het merk, de staalsoort, de materiaalsoort voor het handvat(hout, gestileerd hout, kunststof, metaal…) en het sluitings-openingsmechanisme. Vooraleer ik mijn top 5 meegeef lijkt het me belangrijk om op elk van deze eens even in te gaan, want zij zullen uiteindelijk bepalen wat je aan een zakmes zal uitgeven.
Prijs
De prijs wordt in essentie grotendeels bepaald door de verder genoemde eigenschappen van een mes. Toch vermeld ik het hier als afzonderlijk onderdeel, omdat dit het belangrijkste criterium is bij de aankoop van een mes. U leest het goed, niet de staalsoort, sluitingsmechanisme, handvat of wat dan ook, maar wat u zelf wil uitgeven aan een zakmes. Er zijn hele degelijke zakmessen te koop voor pakweg €50 zoals er eveneens te koop zijn voor €10 en €400. Onderstaande elementen mogen de prijs dan wel deels bepalen, het is steeds een persoonlijke afweging of u bereid bent een hogere prijs te betalen voor betere materialen, een merk, strakkere looks,….
Staalsoort
Staalsoorten bepalen hoe scherp je mes blijft na x aantal keer slijpen, hoeveel keer je het kan slijpen zonder dat je het lemmet wegslijpt en de scherpte. Dit gezegd zijnd is die laatste factor relatief. Ik heb een opinel van €8 euro die bij aanschaf scherper sneed dan een edc-mes van €150. Alleen na 20 keer slijpen zal je aan de eerste een gehavend lemmet overhouden doordat je bij elke slijpbeurt staal wegslijpt en bij de laatste het effect nauwelijks merken. Staalsoort is wat mij betreft ook een beetje een fetish geworden. Veel van de ‘mindere staalsoorten’ waren een aantal jaar geleden ‘premium’ en voldoen perfect aan de alledaagse gebruiksvereisten van een zakmes. Laat ons erop houden dat de betere staalsoorten beter hun scherpte vasthouden en vele malen te slijpen zijn vooraleer je de vorm van het lemmet ziet vervormen.
Blokkeringsmechanisme of de 'lock'
Een blokkeringsmechanisme zet je mes vast wanneer het open geplooid is, zodat het niet per ongeluk kan dichtklappen met pakweg je vingers ertussen. Om je mes te kunnen sluiten moet je de blokkering ontgrendelen. Het blokkeringsmechanisme is wat mij betreft een interessant element in de aanschaf van een mes. Ook weer niet omdat het ene objectief gezien zoveel beter is dan het andere, maar wel omdat de verschillende mechanismen anders aanvoelen en je wellicht een persoonlijke voorkeur zal hebben voor het ene dan wel het andere. Over lockingmechanismen kan je eigenlijk een afzonderlijk artikel schrijven, maar dat gaat een beetje buiten de scope van dit artikel. Ik beperk me tot de verwijzing naar onderstaande links (niet gesponsord) voor wie er meer wil over te weten komen:
Zakmessen: welke verschillende locks zijn er? (knivesandtools.nl)
Knife Lock Types Guide – AXIS, Compression & More | Blade HQ
Materiaalsoort van het heft (handvat)
Dit is eigenlijk een interessante post om op te besparen, of net om meer geld aan te geven. Het materiaal waarin het handvat vervaardigd is, zorgt enerzijds voor het gevoel waarmee het mes in je hand ligt, maar is anderzijds iets waar je de kwaliteit van je mes geen echte schade mee toebrengt.
Hout is nog steeds het klassieke heftmateriaal waaruit al honderden jaren messenheften vervaardigd worden. Op een tweede plaats kwam dan metaal dat vooral om zijn stevigheid en onverslijtbaarheid geroemd werd, maar tegenwoordig maakt uiteraard ook kunststof steeds meer zijn intrede. Deze laatste kan je nauwelijks nog ‘goedkoop plastic’ noemen want het zijn composietmaterialen, met vaak dezelfde stevigheidvoordelen van metaal, maar dan veel lichter.
Merk
Merk vind ik op zich een ondergeschikt onderdeel ten opzichte van de andere vemelde afwegingen bij de aanschaf van een mes. Hoewel je bij de zoektocht snel zal ‘merken’, dat bepaalde merken aanleunen tegen je voorkeur qua looks, materiaal, sluitingsmechanisme, enz… Wanneer ik zelf een mes koop, kom ik zo al snel uit bij een keuze tussen 1 tot 3 merken die aan alle verwachtingen voldoen. Ik ga ze hier bewust niet opsommen, want dit google je eenvoudig zelf. Maar weet dat bepaalde merken (bvb benchmade) bekend staan voor een eigen sluitingsmechanisme, andere voor een specifieke staalsoort of kunstig heft, enz…
Looks
Ok. Je hebt alle voorgaande punten gelezen. En hopelijk heb je daarbij een grof idee van wat je zoekt in een zakmes en wat je eraan wil geven. Misshien heb je zelf al een voorkeur van welk merk je zou willen? Dan komt onvermijdelijk de persoonlijke smaak kijken, die vermoedelijk ook de doorslag zal geven van welk mes je uiteindelijk zal kopen. Want laat ons eerlijk zijn, wie koopt er nu een zakmes met een super staalsoort, een super comfortabel en duurzaam heft en dito sluitingsmechanisme, die je niet mooi vindt?! Een lelijk, maar oerdegelijk zakmes wil bijna niemand denk ik dan. We kunnen over dit punt dus kort zijn: koop een zakmes dat je naast de aandacht voor bovenstaande eigenschappen vooral ook mooi vindt.
Demonteerbaar en onderhoud
Voor de freaks onder ons (waar ik mezelf gerust toe wil rekenen) is dit een punt van belang. Ik kocht me een precisieschroevendraaierset om mijn mes zoals je op de foto van dit artikel ziet, helemaal te kunnen demonteren, kuisen, oliën en terug in mekaar te steken. Niet alleen is dit -wat mij betreft- een super leuke bezigheid, je zorgt er ook voor dat je mes veel langer meegaat, snijdt en soepel opengaat. Niet alle messen bieden echter op dit punt dezelfde modaliteiten. Sommige (vaak goedkopere) messen zijn nu eenmaal niet bedoeld om uit elkaar te halen.
